Het nieuwe verbintenissenrecht – aflevering 7: het schadebeding

In een ideale wereld wordt elk contract zonder meer uitgevoerd en komt iedere partij stipt zijn of haar verbintenissen na. Helaas loopt het in de praktijk vaak anders. Het klinkt u ongetwijfeld wel bekend in de oren, uw schuldenaar komt zijn of haar contractuele verbintenissen niet na waardoor u schade lijdt.

Vaak vormt de begroting van de geleden schade evenwel een struikelblok. Het herleiden van alle nadelige gevolgen van de niet-nakoming tot één numeriek bedrag is immers geen sinecure. Bovendien moet u de geleden schade ook nog eens bewijzen.

Om hieraan tegemoet te komen kan u in uw contract of in uw algemene voorwaarden een schadebeding opnemen. Een mogelijkheid die in het nieuwe verbintenissenrecht geregeld wordt onder artikel 5.88 BW.

Met een schadebeding kunnen partijen op voorhand – en dus op forfaitaire wijze – een vergoeding vastleggen die de schuldenaar verschuldigd zal zijn aan de schuldeiser indien de schuldenaar zijn verbintenis niet uitvoert of indien er vertraging is in uitvoering.

Schadebedingen kunnen alle soorten schade vergoeden, zowel directe als indirecte schade en zowel morele, materiële als financiële schade.

Indien er in de overeenkomst of in de algemene voorwaarden een schadebeding wordt opgenomen, zal de geleden schade in principe worden begroot op het bedrag van het contractuele schadebeding. Dit maakt dat men dankzij het schadebeding noch het bestaan, noch de omvang van de concrete geleden schade dient te bewijzen. Beide partijen weten vooraf tot wat ze gerechtigd of respectievelijke gehouden zijn in geval van wanprestatie. Het schadebeding is aldus onveranderlijk. Aan de schuldeiser wordt geen grotere, noch een kleinere vergoeding toegekend.

Op dit principe bestaat evenwel een uitzondering indien het schadebeding kennelijk onredelijk is. In dit geval kan de rechter het schadebeding matigen rekening houdend met de schade en alle andere omstandigheden, in het bijzonder met de rechtmatige belangen van de schuldeisers. Indien de rechter gebruik maakt van deze matigingsbevoegdheid mag hij/zij de schuldenaar evenwel niet veroordelen tot een vergoeding die lager is dan een redelijk bedrag of een redelijke prestatie.

Houd bij de redactie van een schadebeding ook zeker rekening met volgende aandachtspunten:

(1)   Maak een voorbehoud om de werkelijk geleden schade te vorderen in meer. Indien u dit voorbehoud niet maakt, zal u geen groter bedrag kunnen vorderen dan het bedrag van het overeengekomen schadebeding, ook al is uw werkelijk geleden schade hoger.

(2)   Indien u met consumenten contracteert, dient u tevens rekening te houden met de bepalingen van het Wetboek Economisch Recht. U zal ervoor moeten zorgen dat het schadebeding wederkerig en evenredig is. Schadebedingen waarbij er niet in een gelijkwaardige vergoeding wordt voorzien ten laste van de onderneming die zijn verbintenis niet nakomt of die duidelijk niet evenredig zijn aan het nadeel dat door de onderneming kan worden geleden, zijn onrechtmatig en verboden. 

(3)   Bepaal het bedrag of het percentage van het schadebeding niet overdreven hoog. Kennelijk onredelijke bedragen zullen immers steeds gematigd worden door de rechter. Ook het economisch recht verbiedt tussen ondernemingen het gebruik van schadebedingen die voorzien in een vergoeding die kennelijk niet evenredig is aan het nadeel dat door de onderneming kan worden geleden. Bij de ondernemingsrechtbank te Antwerpen worden schadebedingen doorgaans gematigd tot 10% van de hoofdsom met een maximum van € 2 500,00 in het geval van invordering van onbetaalde facturen.

Indien u meer wenst te weten over schadebedingen of het nieuwe verbintenissenrecht, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.

Het Nieuwe Verbintenissenrecht - Aflevering 4: De sancties bij niet-nakoming van de contractuele verbintenis

Aan gegriefde schuldeisers gaf Napoleon destijds reeds enkele wapens om ten strijde te trekken tegen schuldenaren die hun verbintenissen niet nakomen. Die wapens worden in de rechtbanken tot op vandaag veelvuldig gebruikt en geslepen, steeds veranderend met de tijd en afhankelijk van de omstandigheden.

Met de invoering van het nieuwe verbintenissenrecht, heeft de wetgever deze zwaarden van weleer ook in ons hedendaagse arsenaal een plaats gegeven en netjes uitgestald.

Tenzij partijen anders zijn overeengekomen, beschikt de schuldeiser thans over de volgende sancties bij een toerekenbare niet-nakoming van de schuldenaar:

• Het recht op uitvoering in natura (incl. de vervanging van de schuldenaar);

• Het recht op herstel van de schade;

• Het recht op ontbinding van het contract;

• Het recht op prijsvermindering;

• Het recht om de uitvoering van de eigen verbintenis op te schorten.

Maar wat houden deze sancties nu net in en kunnen zij zonder meer worden gevorderd voor de rechtbank?

***

1.    Het belang van de voorafgaande ingebrekestelling

Als contractspartijen te goeder trouw, mag men elkaar natuurlijk niet zomaar overvallen met verrassingsaanvallen. Daarom vereist de wetgever een waarschuwingsschot: de ingebrekestelling.

Hierin moet u duidelijk en ondubbelzinnig aangeven dat u de nakoming van de verbintenis wilt opeisen. In de meeste gevallen geeft u de schuldenaar ook een laatste termijn, een ultieme kans, om zijn verplichtingen na te komen.

Enkel voor de opschorting van de eigen verbintenis vereist het nieuwe burgerlijk wetboek geen voorafgaande ingebrekestelling, tenzij de goede trouw dit zou vereisen.

2.    De uitvoering in natura (incl. vervanging van de schuldenaar)

Pacta sunt servanda; afspraken moeten worden nagekomen en wie dit niet doet, kan daartoe in rechte worden verplicht (tenzij dit onmogelijk of abusief zou zijn).

Indien de prestatie zich daartoe leent, kan de schuldenaar ook vervangen worden door een derde (of door de schuldeiser zelf) die de verbintenis zal uitvoeren, en dit op kosten van de schuldenaar.

3.    Het herstel van de schade

Wie schade leidt door de tekortkomingen van zijn schuldenaar, heeft recht op een integraal herstel van de gelden schade, hetzij in natura, hetzij in geld.

Als schuldeiser heeft u een schadebeperkingsplicht. Dit wil zeggen dat u redelijke maatregelen dient te nemen om de schadelijke gevolgen van de niet-nakoming te voorkomen en te beperken.

De kosten van deze maatregelen kunnen op de schuldenaar worden verhaald.

4.    De ontbinding van het contract

Indien de tekortkoming voldoende ernstig is, kan het contract ontbonden worden. Dit kan ook wanneer het duidelijk is dat de schuldenaar (na aanmaning) niet kan waarborgen dat hij zijn verbintenis tijdig zal uitvoeren en dat de niet-nakoming ernstige gevolgen met zich zal meebrengen.

Door de ontbinding worden partijen uit het contract “bevrijd”. De ontbinding ontneemt principieel het contract zijn gevolgen vanaf de dag waarop het is gesloten.

De prestaties die geleverd werden, dienen te worden teruggegeven of gerestitueerd. In beginsel geldt dit voor alle prestaties die werden uitgevoerd vanaf de dag waarop het ontbonden contract werd gesloten. Zo zal een verkoper de prijs die hij ontving moeten teruggeven en de koper het verkochte goed..

Indien het contract ‘deelbaar’ is, vindt de restitutie of teruggave enkel plaats voor de prestaties die verricht zijn na de datum van de tekortkoming die aanleiding heeft gegeven tot de ontbinding. De ontbinding van een huurovereenkomst lastens de verhuurder kan bijvoorbeeld tot teruggave van huurgelden leiden, maar niet voor de periode waarin er geen tekortkomingen waren.

5.    Prijsvermindering

Als een tekortkoming onvoldoende ernstig is om de ontbinding te rechtvaardigen, kan de schuldeiser een prijsvermindering eisen.

Deze prijsvermindering moet evenredig zijn met de tekortkoming. De prestaties die de schuldenaar correct heeft geleverd, moeten aan dezelfde waarde worden vergoed.

6.    Opschorting van de eigen verbintenis

Indien één van de partijen zijn verbintenis niet nakomt kan de andere partij bij wijze van drukkingsmiddel de uitvoering van haar eigen prestatie weigeren uit te voeren. Een voorbeeld hiervan is onbetaalde aannemer die weigert verder te werken, zolang zijn tussentijdse factuur niet werd betaald.

***

Door deze verscheidenheid aan instrumenten kan de gegriefde schuldeiser op gepaste wijze optreden en vermijden dat hij in de kou blijft staan. Zoals steeds, is voorzorg belangrijk, want ieder wapen komt met haar eigen sterktes en zwaktes: allemaal moeten ze met voorzichtigheid worden gebruikt.

FIRMUS Advocaten kan beroep doen op tientallen jaren van ervaring om u hierbij te begeleiden.

Het Nieuwe Verbintenissenrecht - Aflevering 2: Algemene Voorwaarden

Het belang en het gebruik van algemene voorwaarden is intussen goed ingeburgerd in de huidige handelspraktijken en gewoonten. De algemene voorwaarden zijn de regels die een onderneming hanteert bij het ontplooien van haar commerciële activiteit. Ze zijn vaak een aanvulling op overeenkomsten en leggen de rechten en plichten van beide contractspartijen vast.

Ook in het nieuwe verbintenissenrecht krijgen de rechtsregels met betrekking tot de algemene voorwaarden een wettelijke verankering en dit onder artikel 5.23 BW.

Hieronder wijzen we u alvast graag op een aantal belangrijke aandachtspunten:

 1.    Kennisgeving & Aanvaarding

De tegenstelbaarheid van uw algemene voorwaarden vereist twee voorwaarden:

1. Uw contractspartij moet effectief kennisnemen van de bedingen of moet minstens de mogelijkheid hebben gehad om er effectief kennis van te nemen;

2. De bedingen moeten door uw contractspartij worden aanvaard.

Een aanvaarde of niet binnen een redelijke termijn betwiste factuur met algemene voorwaarden, levert tussen ondernemingen het (weerlegbaar) bewijs van het bestaan van het contract en de tegenstelbaarheid van de algemene voorwaarden.

 2.    Conflicten tussen algemene voorwaarden: The battle of forms

Vanwege het belang van algemene voorwaarden is het niet ondenkbaar dat er situaties ontstaan waarbij de algemene voorwaarden van beide contractspartijen onverenigbare bepalingen bevatten of in strijd zijn met de inhoud van de onderhandelde overeenkomst.

In het nieuwe verbintenissenrecht wordt ook uitsluitsel gegeven over deze vragen en wel als volgt:

1. Onderhandelde voorwaarden hebben voorrang op de algemene voorwaarden bij een conflict tussen beide;

2.  Indien aanbod en aanvaarding naar verschillende algemene voorwaarden verwijzen, maken beide algemene voorwaarden deel uit van het contract, met uitzondering van de onverenigbare bedingen. Deze blijven zonder gevolg.

Indien u niet wenst gebonden te zijn door de algemene voorwaarden van de andere contractspartij, dient u dit vooraf of zonder onnodige vertraging na de ontvangst van de aanvaarding aan te geven. U dient dit uitdrukkelijk te doen en niet door middel van een vermelding in uw algemene voorwaarden. De overeenkomst zal vervolgens niet tot stand komen.

 3.    Bijzondere regels voor B2C verhoudingen

Wanneer u zich vertoeft in een B2C verhouding dient u bovendien bijzondere aandacht te besteden aan een aantal bijkomende verplichtingen die erop gericht zijn de consument te beschermen.

 Hieronder enkele tips:

•  Zorg dat de verstrekte informatie en de algemene voorwaarden duidelijk en begrijpelijk zijn;

• Zorg dat de verstrekte informatie overeenstemt met de informatiebehoefte van de gemiddelde consument;

• Zorg dat uw algemene voorwaarden voldoende beschikbaar en zichtbaar zijn zodat de consument hiervan daadwerkelijk kennis heeft kunnen nemen vóór het sluiten van de overeenkomst;

• Vestig de aandacht van de consument uitdrukkelijk op de inhoud van ongebruikelijke of buitensporige voorwaarden, zoals opzeg- of verbrekingsbedingen, door deze op een opvallende plaats te vermelden (bv. op de voorzijde) of typografisch duidelijk naar voren te schuiven;

• Bij een consument zal de enkele vermelding van de algemene voorwaarden op uw factuur in principe niet volstaan, zelfs indien deze niet wordt geprotesteerd;

• Let op dat uw algemene voorwaarden niet strijdig zijn met de resem van verboden bedingen van het wetboek economisch recht. Zo is o.m. verboden: de niet-wederkerigheid van uw schadebeding, het verminderen van de waarborg voor verborgen gebreken en dergelijke meer;

• Laat uw algemene voorwaarden desgevallend ondertekenen om discussies over de tegenstelbaarheid te vermijden.

 ***

Voor meer informatie over algemene voorwaarden, kan u steeds terecht bij onze werkgroep verbintenissen – bijzondere overeenkomsten en contracten

Meet the team: Ignace Vuylsteke

Ignace Vuylsteke behaalde zijn master rechten aan de KU Leuven in 2016. Tijdens zijn studies legde hij zich toe op het economisch recht, liefst nog met een internationale dimensie. Hij ontwikkelde tevens een bijzondere belangstelling voor vraagstukken rond de bescherming van privacy.

Die interesse leidde hem na zijn studies naar zijn eerste job als consultant in privacy en data protection. Inspelen op nieuwe, moderne uitdagingen en het aanreiken van werkbare oplossingen geeft hem nog steeds een grote voldoening. De ervaring die hij opdeed op diverse werkvloeren, van kleine start-ups tot grote Belgische banken, was verrijkend.

Toe aan een nieuwe uitdaging en nooit beschuldigd van langdurig stilzitten, zocht Ignace uiteindelijk toch het buitenlands avontuur op. Op eigen houtje en enkel gewapend met zijn rugzak en zin voor avontuur verkende hij enkele van de mooiste plekken die het Amerikaans continent te bieden heeft.

Vervolgens was Ignace enkele jaren jurist bij rechtsbijstandsverzekeraar D.A.S.

Begin 2021 koos hij voor een carrièreswitch en begon hij als advocaat-stagiair bij FIRMUS Advocaten. Binnen het dynamisch kader van de advocatuur vindt hij op dagelijkse basis nieuwe uitdagingen en een flinke dosis avontuur. Als advocaat hoopt Ignace zijn steentje bij te dragen door cliënten wegwijs te maken in de vaak complexe juridische wereld.

Sinds de start van zijn stage, blijft hij continu verder timmeren aan zijn kennis en ervaring. Binnen een breed scala aan domeinen als het aannemingsrecht, fiscaal recht, insolventierecht, familierecht en strafrecht beheert hij ondertussen dossiers van A tot Z; van de eerste consultatie tot een vurig pleidooi.

Fun Fact: Ignace bracht recent de Antwerp Night Marathon tot een goed einde. Van doorzettingsvermogen gesproken! Hij kan er ook erg van genieten om met zijn FIRMUS-collega’s af en toe de teugels te laten vieren, zodat hij weet dat hij op de juiste plek zit.

Firmus Advocaten zoekt gemotiveerde advocaat-stagiair(e) of medewerk(st)er

Aanbod

Firmus Advocaten zoekt naar een advocaat-stagiair(e) ter versterking van haar team.

Het kantoor biedt een kwalitatieve algemene basisopleiding met focus op het onroerend goed. U komt terecht in een leerrijk traject waarbij degelijke begeleiding, zelfstandigheid, juridische variatie en open communicatie centraal staan. Ook tableau-advocaten zijn welkom.

De dossiers die u zal behandelen zijn intellectueel uitdagend. U handelt deze dossiers af van A tot Z en u komt in aanraking met alle aspecten van het beroep. Een oplossingsgerichte aanpak staat centraal.

U komt terecht in een jong en ambitieus team. Eigen inzet en initiatieven worden aangemoedigd.

U mag rekenen op een aantrekkelijke vergoeding in overeenstemming met uw kwaliteiten en inzet.

Een goede work-life balance achten wij essentieel.

Uw profiel

U bent houder van een Belgisch masterdiploma in de Rechten.

U heeft een mooi academisch parcours afgelegd. Interesse in onder andere het vastgoedrecht, bouwrecht, contractenrecht, administratief recht, ondernemingsrecht en/of familie- en familiaal vermogensrecht is een must.

U bent flexibel, dynamisch, communicatief sterk en uw houding getuigt van gezond verstand.

U werkt goed in teamverband.

U heeft een grondige kennis van het geschreven en gesproken Nederlands. Meertaligheid is een troef.

Kantoorbeschrijving

Firmus Advocaten is een jong en dynamisch advocatenkantoor gevestigd in Antwerpen Zuid aan de Verlatstraat 23-25 op een steenworp van het recente gerechtsgebouw en alle belangrijke invalswegen.

Voor verdere informatie en kennismaking met onze medewerkers: zie www.firmus.be.

Procedure

Uw CV met motivatiebrief, waarin ook wordt toegelicht wat u zelf verwacht van uw tewerkstelling op ons kantoor, dienen per e-mail te worden overgemaakt aan info@firmus.be ter attentie van Mr. Ria Hens. Uw sollicitatie wordt strikt vertrouwelijk behandeld.

Firmus Advocaten zoekt advocaat-stagiair(e) of medewerk(st)er Vastgoed- en Omgevingsrecht

Aanbod

Firmus Advocaten is op zoek naar een advocaat-stagiair(e) of advocaat-medewerk(st)er, in hoofdzaak ter versterking van haar departementen ondernemend vastgoed en administratief recht.

Het kantoor biedt intellectueel uitdagend juridisch werk aan, waarbij een oplossingsgerichte aanpak van het dossier centraal staat. U komt terecht in een jong en ambitieus team. Eigen inzet en initiatieven worden aangemoedigd. Er zijn reële doorgroeimogelijkheden.

U handelt dossiers af van A tot Z en u komt in aanraking met alle aspecten van het beroep.

Een goede work-life balance achten wij essentieel.

U mag rekenen op een aantrekkelijke vergoeding in overeenstemming met uw kwaliteiten en inzet.

Voor de advocaat-stagiair(e) bieden wij een kwalitatieve algemene basisopleiding met focus op het onroerend goed. U komt terecht in een leerrijk traject waarbij degelijke begeleiding, zelfstandigheid, juridische variatie en open communicatie centraal staan.

Uw profiel

U bent houder van een Belgisch masterdiploma in de Rechten, waarbij uw kennis, ervaring en/of interesse zich in hoofdzaak uitstrekt tot onder andere het omgevingsrecht, het administratief recht in het algemeen, het vastgoedrecht,  het aannemingsrecht en het zakenrecht.

U heeft een mooi academisch parcours afgelegd en getuigt van kennis, ervaring en interesse in voormelde rechtsdomeinen, kennis die u blijvend wil ontwikkelen en verfijnen.

U bent flexibel, dynamisch, communicatief sterk en uw houding getuigt van gezond verstand.

U werkt goed in teamverband.

U heeft een grondige kennis van het geschreven en gesproken Nederlands. Meertaligheid is een troef.

Kantoorbeschrijving

Firmus Advocaten is een jong en dynamisch advocatenkantoor gevestigd in Antwerpen Zuid aan de Verlatstraat 23-25 op een steenworp van het recente gerechtsgebouw en alle belangrijke invalswegen.

Voor verdere informatie en kennismaking met onze medewerkers: zie www.firmus.be.

Procedure

Uw CV met motivatiebrief, waarin ook wordt toegelicht wat u zelf verwacht van uw tewerkstelling op ons kantoor, dienen per e-mail te worden overgemaakt aan info@firmus.be ter attentie van Mr. Ria Hens. Uw sollicitatie wordt strikt vertrouwelijk behandeld.

Patrick for President! Verkiezingen van de leden van de Raad van de Orde 2019

Mr. Patrick Dierckxsens van ons kantoor dingt tijdens de verkiezingsweek van 5 – 13 juni 2019 mee naar een plaats in de Raad van de Orde van advocaten.

Patrick Dierckxsens is een gevestigde waarde aan de Antwerpse balie. Hij heeft een jarenlange bijzondere expertise in het handels-, economisch en insolventierecht en het verbintenissenrecht. Hij doceerde gerechtelijk recht aan de Academy for Credit Management.

Patrick vervoegde ons kantoor in januari 2019. Zijn jarenlange ervaring en kennis maakt van hem een uitstekend aanspreekpunt en dito mentor voor de junior-advocaten van ons team.

Het is deze expertise die hij ook zou willen aanwenden als lid van de Raad van de Orde. Patrick streeft er steeds naar de binding tussen jong en oud te versterken. Ook het in standhouden van de normen en waarden die het mooie beroep van de advocatuur beheersen is één van zijn belangrijkste agendapunten.

Ons kantoor ondersteunt de kandidatuur van Patrick ten volle en wij wensen hem veel succes bij zijn deelname aan de verkiezingen.

Advocaten kunnen hun stem uitbrengen op Patrick van 5 tot 13 juni 2019, via het privaat luik.

Instructies voor de verkiezingen vindt u hier.

Virtuele rondleiding in ons nieuw kantoorgebouw

Met dank aan fotograaf Tijs Vervecken - voor Master Meubel.

View fullsize

View fullsize

View fullsize

View fullsize

View fullsize

View fullsize

View fullsize

View fullsize

View fullsize

View fullsize

View fullsize

View fullsize

View fullsize