Volmachtenbesluit (KB nr. 4) mede-eigendom en het vennootschaps- en verenigingsrecht n.a.v. de Covid-19 pandemie gepubliceerd

In het Belgisch Staatsblad van 9 april 2020 verscheen het Koninklijk Besluit nr. 4 houdende diverse bepalingen inzake mede-eigendom en het vennootschaps- en verenigingsrecht in het kader van de strijd tegen de Covid-19 pandemie (volledige tekst: klik hier).

Ingevolge deze pandemie is het voor tal van verenigingen en/of vennootschappen bijzonder moeilijk geworden om aan alle door de wet opgelegde verplichtingen te voldoen. 

Denk maar aan het organiseren van de algemene vergaderingen, waarbij tal van mede-eigenaars of aandeelhouders aanwezig dienen te zijn of zich dienen te laten vertegenwoordigen.

Nu er sedert 17 maart 2020 tal van veiligheidsmaatregelen werden opgelegd door de Nationale Veiligheidsraad, zien vele verenigingen en vennootschappen zich geconfronteerd met praktische moeilijkheden bij de organisatie van - nochtans wettelijk verplichte – algemene vergaderingen.

Met het KB nr. 4 wil men aan deze moeilijkheden tegemoet komen.

In eerste instantie worden twee opties gecreëerd die in een praktische oplossing voorzien voor de organisatie van algemene vergaderingen:

  • De Algemene Vergadering uitstellen naar een latere datum

  • De Algemene Vergadering schriftelijk laten doorgaan (in sommige gevallen ook via skype, zoom etc.)

De   maatregel   heeft   een   beperkte   duurtijd (met terugwerkende kracht) en geldt vanaf respectievelijk 10 maart (i.g.v. mede-eigendom) en 1 maart 2020 (i.g.v. vennootschappen en verenigingen) tot 3 mei 2020 maar deze periode kan worden verlengd indien nodig.

Voorts worden een aantal specifieke maatregelen voorzien.

  • Een eerste reeks maatregelen heeft betrekking op de organisatie en bijeenroeping van de algemene vergadering van de mede-eigenaars.

  • Een tweede reeks maatregelen heeft betrekking op de organisatie van de algemene vergaderingen van vennootschappen en verenigingen. In dat geval is het aan het bestuursorgaan van de vereniging / vennootschap in kwestie om autonoom te beslissen hoe zij de algemene vergadering wil laten doorgaan.

In deze blog wordt alvast meer in detail ingegaan op wat in het KB wordt voorzien voor de beide door het besluit beoogde gevallen.

Mede-eigendom

De veiligheidsvoorschriften gerelateerd aan het Covid-19 pandemie laten niet toe dat mede-eigenaars op een fysieke manier nog deelnemen aan de algemene vergaderingen van mede-eigenaars.

  • De   algemene   vergaderingen   van   mede-eigenaars   die   niet   kunnen  doorgaan  omwille  van  deze veiligheidsvoorschriften,  worden uitgesteld  naar  een  later  tijdstip.  In dat geval moet de Algemene Vergadering worden gehouden binnen vijf maanden na de crisisperiode.

  • Ook blijft de mogelijkheid bestaan om de Algemene Vergadering schriftelijk te voeren, zoals voorzien in art. 577-6 § 11 BW. De organisatie van de vergadering via telefonische of videoconferentie is eveneens toegestaan. Wel dient de eenparigheid in dat geval behouden omdat de wetgever wil vermijden dat, gedurende deze crisisperiode, mede-eigenaars zonder technische ondersteuning systematisch zouden worden uitgesloten van deelname aan een Algemene Vergadering.

    • Wordt de Algemene Vergadering uitgesteld, moeten de nodige maatregelen worden getroffen om de continuïteit te verzekeren. De  mandaten  van  de  syndicus  en  van  de  leden  van  de  raad  van mede-eigenaars  worden  verlengd,  tot  bij  de eerstvolgende Algemene Vergadering. 

    • De dwingende bepalingen waaronder de mogelijkheid om de syndicus te ontslaan of aan de rechter te vragen een voorlopige syndicus aan te wijzen, blijven van toepassing.

    • De  syndicus  blijft  gemachtigd  om,  gedurende  de crisisperiode,  zijn  taken  als  syndicus  te  vervullen.  Hij  respecteert daarbij de  geldende  veiligheidsvoorschriften maar kan zich nog  steeds  verplaatsen,  bijv. om  dringende werken te laten uitvoeren.

    • Alle  contractuele  bepalingen blijven van toepassing. De begroting voor het nieuwe werkjaar van de VME wordt, in afwachting van de eerstvolgende Algemene Vergadering, voorlopig geacht gelijk te zijn aan de begroting  voor  het  werkkapitaal  van  het  vorige  werkjaar.

    • Daartoe kunnen  de  syndici ook  de  nodige  provisies  opvragen  aan  de  mede-eigenaars.

Vennootschappen en Verenigingen

Ook deze maatregelen hebben een beperkte duurtijd en zullen gelden van  1  maart  tot  3  mei  2020,  maar  deze  periode  kan  eveneens worden  verlengd  als  blijkt  dat  de  pandemie  op  dat  ogenblik nog steeds geen normale toepassing van de vergaderregels toelaat.

Voor welke periode is de regeling is van toepassing?

  • Alle  vergaderingen  die  tussen  1  maart  en  3  mei  worden  bijeengeroepen

  • Alle  vergaderingen  die  tussen  de  dag  van  bekendmaking  in  het Belgisch Staatsblad (9.4.2020) en  3 mei moeten worden gehouden;

  • Alle vergaderingen die tussen 1 maart en de dag van bekendmaking in het Belgisch Staatsblad (9.4.2020) hadden moeten zijn gehouden maar  niet  zijn  gehouden  (bv.  Omdat men niet wist hoe de vergadering veilig te houden).

Het besluit heeft tot doel om algemene vergaderingen te kunnen blijven organiseren rekening gehouden met de soms onoverkomelijke praktische moeilijkheden om  die  vergaderingen  ook  effectief  volgens de   gebruikelijke   regels   te   houden,   zonder   hierbij de   dwingende   regels opgelegd ter bestrijding van het virus, te overtreden.

Daarom worden tijdelijk  een  aantal  versoepelingen en  opties  ingevoerd zonder de rechten van de aandeelhouders en de leden uit het oog te verliezen.

Voor welke algemene vergaderingen is het KB van toepassing?

De  regeling  geldt  voor  de  gewonebijzondere  en buitengewone  algemene  vergaderingen. 

Dat  laatste  is  dit  jaar  van bijzonder belang, omdat vele vennootschappen en verenigingen zich hadden voorgenomen hun statuten aan te passen aan het nieuwe Wetboek van Vennootschappen   en   verenigingen,   dat   op   1   januari   2020   toepasselijk is geworden. (Ter herinnering: men heeft nog tot 1 januari 2024 de tijd om zijn statuten aan te passen).

De bepalingen van zijn strikt facultatief. De betrokken  personen  en  entiteiten  kunnen steeds de  gebruikelijke  wettelijke  regeling  in  haar  geheel  na  te  leven  indien  zij  dit passender achten.

Voor welke entiteiten geldt de regeling?

  • Alle  vennootschappen,  verenigingen, rechtspersonen en contractuele ICB’s, met inbegrip van rechtspersonen  die  onder  het  Wetboek  van  vennootschappen   en   verenigingen   vallen,   zoals   bv.   ook de   publiekrechtelijke rechtspersonen en de Nationale Bank van België.

  • Voor rechtspersonen met een algemene vergadering   of   een   bestuursorgaan   die   de   rechtspersoonlijkheid door of krachtens bijzondere wetgeving hebben verworven.

Welke opties voorziet het KB?

De eerste optie bestaat er in de vergadering te laten doorgaan:

  • In omstandigheden die enerzijds verzoenbaar zijn met de maatregelen genomen  naar  aanleiding  van  de  Covid-19  pandemie 

  • En  anderzijds toch aan de aandeelhouders en de leden toe te laten hun stemrecht uit te oefenen en hen de kans te geven vragen te stellen.

  • Daarnaast krijgt het bestuursorgaan de bevoegdheid om te beslissen dat  de  aandeelhouders  of  de  leden  uitsluitend  op  afstand  mogen stemmen in  combinatie  met  stemmen  per  volmacht. 

    • Stemmen op afstand is alleen wettelijk geregeld voor  de NV.

    • Daarom wordt  artikel  7:146  van  het  Wetboek  van vennootschappen  en  verenigingen  (WVV) – voor wat betreft de regels i.v.m. stemmen op afstand - ook  tijdelijk  van  toepassing verklaard op de BV, de CV en andere  rechtspersonen.

De tweede optie bestaat erin de algemene vergadering uit te stellen:

  • Tot  de  toestand  terug  is  genormaliseerd. 

  • Ook  dit  is  toegelaten  als  de vergadering  reeds  is  bijeengeroepen,  op  voorwaarde  dat  de  aandeelhouders en leden daarover correct worden geïnformeerd. In  dat  geval  krijgen  de  betrokken  entiteiten  ook  uitstel  van  tien weken  voor  een  aantal  wettelijke  termijnen,  zoals  de  verplichting  de algemene  vergadering  binnen  zes  maanden  na  afsluiting  van het boekjaar  te  houden,  of  nog,  de  verplichting  de  jaarrekening  binnen zeven  maanden  na  afsluiting  van  het  boekjaar  samen  met  een  aantal andere stukken bij de NBB neer te leggen.

  • Dergelijk  uitstel  is  niet  toegelaten  in  geval  van  toepassing  van  de alarmbelprocedure  bij  negatief  of  dreigend  negatief  netto-actief,  of in geval van bijeenroeping op verzoek van 10% van de aandeelhouders of   van   de   commissaris:   in   deze   gevallen   kan   de   vennootschap terugvallen  op  de  eerste  optie.  Met andere woorden:  alléén  de  situaties  worden  geviseerd waarbij het netto-actief van de vennootschap negatief dreigt te worden of   is   geworden   omdat   men   enige   ademruimte   wil   gunnen   aan vennootschappen  die  tijdelijke financiële moeilijkheden ondervinden ten gevolge van de Covid-19 pandemie.

Ten  slotte  wordt in het KB nog verduidelijkt  dat  het  bestuursorgaan  onder  álle omstandigheden  unaniem  schriftelijk kan  besluiten

  • Het  bestuursorgaan kan ook (in voorkomend geval bij meerderheid) beraadslagen en besluiten via een elektronische communicatie die discussie toelaat.

  • Gaat het om beslissingen die voor notaris moeten worden genomen – men denke vooral aan toegestaan kapitaal – dan volstaat opnieuw dat één lid van het bestuursorgaan of een door het bestuursorgaan aangesteld persoon  samen  met  de  notaris  fysiek  vergadert;  de  andere  leden kunnen deelnemen via de elektronische communicatie.

***

Indien u vragen heeft over de toepassing van KB nr. 4 of over het mede-eigendomsrecht of het vennootschapsrecht in het algemeen, kan u steeds contact opnemen met de werkgroepen Bouwrecht - aannemingsrecht - zakenrecht en Handels-, economisch en insolventierecht.