Q&A: 5 veelgestelde vragen m.b.t. de nieuwe registratierechten

Als vastgoed van eigenaar wisselt, moeten daarop registratierechten betaald worden. De tarieven van die belasting verschillen per gewest. In haar septemberverklaring kondigde de Vlaamse regering aan dat de registratierechten voor de aankoop van een eerste huis of appartement vanaf 1 januari 2022 dalen van 6% naar 3%, die van ander vastgoed zullen dan weer stijgen van 10% naar 12%. Hoewel nog geen officiële tekst gepubliceerd werd, is het zinvol om al in te gaan op de inwerkingtreding daar een aantal praktische vragen enige verduidelijking behoeven.

1. Welke datum is van belang?

Enige onzekerheid rijst over hoe de datum van de aankoop precies beoordeeld wordt. De Vlaamse regering verduidelijkte en voorziet voortaan in een best of both worlds-regeling.

Voor wie een enige gezinswoning koopt zal de notariële aktedatum het ijkpunt zijn. Als u dus vandaag uw handtekening zet op het onderhandse akkoord, dan is het perfect mogelijk de akte na Nieuwjaar te laten verlijden en zo van de tariefverlaging te genieten. Dankzij de overgangsregeling geldt de verlaging bovendien voor alle Vlamingen die al een akkoord tekenden voor een enige woning in 2021 en waarvan de akte wordt verleden in 2022.

Voor kopers van ander vastgoed geldt de compromisdatum, het onderhands akkoord, als ijkpunt. U kan dus nog genieten van de huidige registratierechten van 10% i.p.v. 12%, bij onderhandse aankoop in 2021 met een notariële akte 2022. 

2. Wat met de meeneembaarheid?

Meeneembaarheid betekent dat u de registratierechten die u op een vorige woning hebt betaald (tot een zeker grensbedrag dat thans € 13.000,00 bedraagt), kunt aftrekken van de registratiebelasting dat u op een volgende woning moet betalen. Deze meeneembaarheid wordt vanaf 2024 afgeschaft. Tot dan is er een overgangsperiode waarin de koper de keuze krijgt tussen het nieuwe 3%-tarief zonder meeneembaarheid en het 6%- tarief met meeneembaarheid van de registratierechten.

3. Hoe wordt deze regeling toegepast indien u een nieuwe enige gezinswoning koopt?

De verlaging van de registratierechten blijft niet beperkt tot de eerste woning, maar geldt ook voor latere woningen, indien de aankoop van een nieuwe woning gepaard gaat met de verkoop van de voormalige gezinswoning. Om te kunnen genieten van het gunsttarief moet de voormalige gezinswoning verkocht worden binnen een termijn van twee jaar vanaf de notariële akte van de nieuw aangekochte woning.

4. Wat indien u bouwt of renoveert?

Wie een grond koopt om erop te bouwen is binnenkort slechter af. Het registratietarief op de aankoopprijs van de bouwgrond stijgt van 10% naar 12%. Op de bouwwerken moet onveranderd 21% BTW worden betaald.

Wie daarentegen een verouderde woning aankoopt om binnen de 5 jaar een doorgedreven energetische renovatie te voeren en er vervolgens zelf in te gaan wonen, wordt het meest beloond. Het tarief van registratierechten zakt van 5% naar 1%.

5. Gaan woningen nu goedkoper worden?

Tal van experts zijn het erover eens dat de vastgoedprijzen niet zullen dalen door de nieuwe regels. De gevolgen voor investeerders blijven wellicht beperkt ondanks de verhoging van de tarieven. De verlaging zal dan weer naar alle waarschijnlijkheid verrekend worden in de prijzen zelf, mede door de toenemende drukte op de markt.

***

Voor meer vragen kan u steeds onze werkgroep Ondernemend vastgoed contacteren.